Historia e xeografía

Historia

A presenza humana no territorio de Culleredo é moi antiga.

Restos megalíticos como as mámoas que se conservan nos montes de O Xalo e A Zapateira, que posiblemente formaban parte dalgún tipo de complexo funerario frecuentado entre fai 4000 e 6000 anos, demostran a antigüidade da presenza humana no territorio de Culleredo.
Más dunha ducia de castros, entre os que destaca o de Sésamo, son testemuña de vida cotiá da Cultura Castrexa e a toponimia de boa parte dos núcleos de poboación do noso municipio é reflexo do proceso de romanización.

Culleredo comeza a aparecer nos documentos medievais escritos a partir do século IX.
No ano 830 atopamos citas de igrexas e lugares como Santa María de Conduzo (Rutis), San Pedro de Ledoño e Santaia de Carollo (Sésamo).
Aínda que seguramente xa existía nos séculos IX e X, non é ata o XII que se documenta o chamado Burgo de Faro. Aquí chegaban barcos con mercadorías e peregrinos do norte de Europa.
No burgo asentáronse os templarios que garantiron a seguridade dos peregrinos que ían a Compostela seguindo o Camiño de Faro, hoxe parte do roteiro de peregrinación do Camiño Inglés.


Coa desaparición dos templarios en 1312 e o crecemento da cidade da Coruña, Culleredo integrouse como arrabalde da cidade e pasou a depender dela para todo.
Nesta época constrúense boa parte das igrexas cullerdenses aínda que algunhas como a de San Pedro de Vilaboa ou a de San Xoán da Choeira, non se conservan.

O Antigo Réxime foi un tempo de axitación na historia de Culleredo. Progresa a señorialización nun ambiente dominantemente rural orixe dun valioso patrimonio etnográfico como o que constitúen os muíños. Tamén é cando se produce a ofensiva invasora británica capitaneada por Francis Drake da que a nosa ría conserva o recordo.

Nos séculos XIX e XX Culleredo inicia un dinamismo económico que se prolonga ata hoxe. Os fidalgos renovan moitos dos pazos dos que gozamos na actualidade e é o municipio elixido como lugar de segunda residencia por burgueses que edifican fermosas casas de recreo.

En 1875 ábrese a vía de ferrocarril da Coruña a Lugo coa estación no Burgo; en 1922 inaugúrase o tranvía eléctrico e en 1943 comeza a funcionar o ferrocarril da Coruña a Santiago que tamén pasa polo noso territorio.
A comezos dos anos 30 inicia os seus traballos a factoría Cros, motor da economía municipal durante moitas décadas, e en 1963 inaugúrase o Aeroporto de Alvedro.

Mirando ao futuro

Xeografía

Culleredo, é un dos municipios máis importantes da área metropolitana da Coruña.

Está bañado pola ría do Burgo, formada na desembocadura do río Mero, e protexido polo sur polos montes de O Xalo e A Zapateira.

No Xalo, nacen pequenos regatos, que no seu camiño cara ao mar ou como afluentes dos ríos Valiñas e Mero, drenan todo o territorio municipal. En torno a eles, articúlanse agradables paseos fluviais como o que comunica Acea dá Ama e Vilaboa seguindo o rego dá Trabe, ou exemplos da importante riqueza etnográfica da que dispón o municipio como atopamos no rego dás Xesteiras.
O val de Veiga, entre O Xalo e a ría, ocupa un lugar destacado na paisaxe de Culleredo.

Culleredo conxuga á perfección o urbano e o rural. O Burgo, Vilaboa, Fonteculler e A Corveira, son os principais núcleos urbanos.
Almeiras, Culleredo, Sésamo, Orro, Celas, Castelo, Ledoño, Sueiro e Veiga, as parroquias que manteñen en gran parte dos seus núcleos a esencia do rural.

Culleredo dispón dunha densa rede de comunicacións que facilita a chegada por estrada e o aeroporto da Coruña sitúase no lugar de Alvedro, na parroquia de Almeiras.